Fordjupning – Framandartslista
Kva artar utgjer ein risiko for norsk natur? Kva for nokre framande artar fryktar vi i framtida? Korleis spreier dei framande artane seg til norsk natur?
Arbeidet med å lage ei Fremmedartsliste er eit resultat av nitidig vurderingar utførte av dei fremste ekspertane i landet. Her finn du tolv artiklar som har samanlikna noko av kunnskapen og tendensane som har komme fram i arbeidet.
Nokre av artiklane forklarer metodikken bak lista, medan andre forklarer sentrale omgrep og påverknadsfaktorar.
Endringar frå 2018 til 2023
Over 800 fleire framande artar er vurderte i arbeidet med Fremmedartslista 2023. Dei fleste er nye dørstokkartar. Mange artar har blitt vurdert til ein annan kategori, og ei rekkje dørstokkartar er på plass ute i norsk natur.
Utfordringar med framande artar
Kva kriterium blir brukte når framande artar blir vurderte?
Slik spreier dei framande artane seg til naturen
I Noreg har omlag 1400 risikovurderte framande artar allereie spreidd seg til naturen. Nokre av desse er med vilje sett ut, andre har rømt eller forvilla seg, og atter andre har snike seg med frå andre land som blindpassasjerar.
Kva framande artar har vi i vente?
Forstå Framandartslista betre
Regionalt framande ferskvassfisk
I Framandartslista 2023 er 13 artar såkalla regionalt framande ferskvassfisk risikovurdert. Fleire av desse utgjer ein stor økologisk risiko i vatn og elvar der dei ikkje naturleg høyrer heime.
Framande artar på Svalbard
Artsdatabanken har gjort eigne risikovurderingar for framande artar på Svalbard. Mange av dei vurderte artane er dørstokkartar, som vi reknar med vil kunne etablere seg etter kvart som klimaet blir varmare.
Framandartslista er ikkje forbodslista
Framandartslista og forbodslista – to lister med framande artar, og der stoppar likskapen. Dei to listene er laga for ulike formål og av ulike institusjonar.