Vegrublom Draba nemorosa L.

Vegrublom er eittårig og kan bli opptil 40 cm. Planten har spreidde ugreina og skafta 2–4-greina hår (gaffelhår eller uregelrette, fågreina hår). Rosettblada er oftast heile, men dei visnar svært tidleg. Blomestengelen har mange blad, og desse er avlange til breitt eggforma, tanna og med avrunda til kileforma, stengelomfattande grunn. Blomestanden er ein klase som stundom er greina (uvanleg i Draba) og som strekkjer seg noko i fruktstadiet. Kronblada er om lag 2 mm lange, tydeleg utranda og lysgule med mørke årer, men dei bleiknar ofte til kvitt seint i bløminga. Frukta er ei elliptisk kortskulpe som sit på sprikjande skaft som er mykje lengre enn skulpa. Skulpa er oftast håra med ugreina hår. Griffelen er svært kort slik at arret er om lag sitjande.

Vegrublom er diploid med grunntal x = 8 og kromosomtal 2n = 16. Teljingar er ikkje utførte på norsk materiale.

Vegrublom er framand og truleg komen inn med transportmiddel og/eller grasfrø. Han vart først funnen i Kongsberg (Buskerud) i 1828 og har sidan spreidd seg herifrå i alle retningar (Numedal, Lågendalen, mot Oslo og mot Telemark). Det er truleg at han òg er komen inn andre stader. Han er bufast og naturalisert på sandmark og tørr grasbakke, ofte på noko baserik jord, på grunnlende på berg og i tørr slåttemark, men han har ofte ujamn førekomst år om anna. Utbreiinga strekkjer seg frå boreonemoral og litt inn i mellomboreal sone, heilt opp til 860 moh. i Nore og Uvdal (Buskerud). Det er mogeleg at han framleis er i noko auke. Han er funnen i Oslo, Asker (Akershus), ved Mjøsa og i Gudbrandsdalen frå Stange, Hamar og Ringsaker (Hedmark) nordover til Dovre og Lom (Oppland), på vestlege Austlandet frå Larvik (Vestfold) og Bamble (Telemark) nordover til Ringerike, Gol og Nore og Uvdal (Buskerud, her særleg vanleg i Numedal) og Tinn (Telemark). Utkantfunn er òg gjort av arten på Verdal stasjon i Nord-Trøndelag i 1998 (verifisert med gode bilete i 2022) og i Tromsø (Troms) i 2015 (ikkje synleg i Artskart). Ein kort omtale finn ein hos Danielsen (1996).

Den globale utbreiinga er svært stor. Arten er vidt utbreidd som heimleg i Europa (og langt nord i austre delar av Sverige og i Finland), i heile Nord- og Mellom-Asia og i stordelen av Nord-Amerika. Han er truleg den vidast utbreidde av alle Draba-artar.

Det er ikkje mykje variasjon i det norske materialet, men i Sverige, der han er heimleg i midtre og nordre delar, er det ein del variasjon, mellom anna i om skulpa er håra eller ikkje. Denne variasjonen er førebels ikkje utgreidd.

Vegrublom og murrublom Draba muralis er eittårige og skil seg òg i andre trekk frå dei andre Draba-artane, mellom anna i den manglande griffelen. Fleire nyare forfattarar (til dømes Stace 2019) skil dei ut i ei særskild slekt: Drabella (DC.) Fourr. Då blir det vitskaplege namnet til vegrublom Drabella nemoralis (L.) Bubani.

Elven R og Hegre H. Vegrublom Draba nemorosa L. www.artsdatabanken.no/Pages/345588. Lasta ned <dag.månad.år>.