1. Norsk rødliste for arter 2015

Tema

Publisert Sist endret

I Raudlista 2015 ligg det svært mykje informasjon om artar som er vurderte å ha ein risiko for å døy ut i Noreg. Her kan du lese meir om aktuelle tema som vi veit opptek mange. Vi håper også at informasjonen kan bidra til å forklare noko av kompleksiteten i resultata.

Raudlista i eit europeisk perspektiv

Norsk raudliste for artar 2015 omfattar 4438 artar, og av dei er 2355 truga artar. Ein stor del av desse artane finst i Søraust-Noreg og mange er knytte til edellauvskog og kulturmark. Ser ein derimot på artane der ein større del av europeisk bestand finst i Noreg, endrar biletet seg.

Klimaendringar og framande artar aukar i betyding

Arealendringar er framleis den faktoren som påverkar flest truga artar. Samtidig er klimaendringar og spreiing av framande artar påverknadsfaktorar som får stadig større betyding for at artar hamnar på Raudlista.

Utdøydde artar i Noreg

Av dei artane som er vurderte i 2015 er det antatt at 114 har døydd ut frå Noreg sidan år 1800, og desse er derfor plasserte i raudlistekategorien regionalt utdøydd. Seks nye artar er komne til, og i tillegg blir tre nye underartar/varietetar av karplanter rekna som utdøydde. Biller er den artsgruppa med flest utdøydde artar i Noreg.

Mange pollinerande insekt på Raudlista

Det er ein stor del truga artar blant pollinerande insekt generelt, særleg blant bier og humler. Frå 2010 til 2015 har fleire artar endra raudlistekategori. Elleve humler og bier som var raudlista i 2010 er no vurderte til å vere livskraftige, og er ute av Raudlista. Ti andre artar har fått ei strengare vurdering, og skogpanserbie er vurdert å vere regionalt utdøydd i Noreg. Endringane er i fyrste rekkje skulda ny kunnskap om artane, og er berre unntaksvis ein effekt av reelle populasjonsendringar. Dette viser betydninga av meir kunnskap for å få presise vurderingar.

Status for truga artar i skog

Norsk raudliste for artar 2015 viser at 48 % av dei truga artane lever i skog, og at det har vore ein reell nedgang i talet på truga artar i skog. Dette skuldas blant anna at vi har fått meir kunnskap om artane, og også ein auke i mengda død ved.

Kvifor er rype og hare på Raudlista?

Ei raudliste er eit viktig grunnlag for ei kunnskapsbasert forvalting av naturmangfald. Raudlista identifiserer artar som har ein uheldig bestandssituasjon – anten fordi bestandane er svært små eller fordi dei er i nedgang. Det betyr at også talrike artar som har hatt ein betydeleg reduksjon i bestandane kan hamne på Raudlista.

Trugar ulven artsmangfaldet?

Av dei 2355 truga artane i Noreg, er 685 negativt påverka av at beite og slått er forsvunne eller redusert. Ein bør likevel vere svært varsam med å konkludere med at ulven er årsaka til at desse artane er truga.

Norske arter på den globale rødlista

Flere arter som lever i Norge eller på Svalbard kan også være behandlet for den globale rødlista. En del av disse er vurdert som livskraftige i Norge, andre er rødlistet, mens noen er vurderte til en risikokategori på Fremmedartslista.